Bản tin tư vấn | Kênh thông tin tư vấn

Nạn đói năm 1945 (kỳ 3): Hành trình của những “hồn ma” - Bài 1. Đoạn trường đày ải

- Lũ lượt những đoàn người như hình nhân bỏ quê hương tìm lên phố xá, mong kiếm thứ bỏ  vào mồm. Và cuộc hành trình ấy kéo dài từ  xó nhà đến Hà Nội đã biến con người thành hồn ma xác quỉ. Hoặc là gục chết bên đường hoặc ngoai ngoác sống trong khổ nhục...

Nạn đói năm 1945 (kỳ 3): Hành trình của những “hồn ma”

Bài 1. Đoạn trường đày ải

Nghe  chúng  tôi  nhắc  tới  hình  ảnh  những  người  đói  kéo nhau lên Hà Nội, bà Chén (xã Tây Lương, Tiền Hải, Thái Bình)  cố  ngước  đôi  mắt  mù  lòa,  lẩy  bẩy  đôi  chân  còm nhưng đã phù đỏ để đi ra ngõ. Bà nhớ từ cái ngõ này, 60 năm trước bà đã ôm con hòa cùng đoàn người lê theo sự dẫn dắt của cái đói.

Đi đâu, về đâu thì không ai biết nhưng cứ từng đoàn từng đoàn rách rưới, giơ xương, trũng mắt như quỉ đói âm thầm, dắt díu nhau đi. Họ không phân biệt được nam nữ, già trẻ.

Chỉ  có  thể  thấy  những  thân hình dài ngắn không  đều mà đoán trẻ con hay người lớn mà thôi. Họ đi chậm. Không ồn ào, không cười nói. Thỉnh thoảng có người đổ gục xuống đường không giãy giụa. Nhiều thây người bất động, mắt mở trừng trừng không biết sống hay chết.

Tại các cổng chợ, ngã ba, đầu cầu, gốc cây họ nằm ngồi la liệt chìa tay ăn xin hay bới tìm lục lọi. Ngay đầu chợ, một người đàn bà có vẻ giàu có đi ngang qua, không hiểu bà ta kinh tởm hay ốm đau thế  nào mà ôm bụng gập người nôn thốc nôn tháo. Hai ba đứa trẻ  vội lao vào tranh nhau bốc bãi nôn, hối hả nhét vào mồm…

Bà Chén cũng gặp nhiều người ôm con nhỏ như mình. Những đứa trẻ còn sức thì khóc, không còn thì lả gục trên vai mẹ. Một người đàn bà xin được chút gì đó để ăn, bà ta kéo đầu con để chia cho nó. Gọi hồi lâu người mẹ ấy mới biết con mình đã chết tự khi nào. Trong góc chợ lại có một người đàn bà nhe răng, trợn mắt nằm co quắp chết bên hai đứa trẻ.

Thằng bé chắc chừng một tuổi không biết gì cứ hì hục nhay vú mẹ cho đến tận lúc tối trời. Bà Chén đi hai ngày một đêm như thế thì đến thị xã Thái Bình… Một số chết, một số ở lại, còn bà Chén và những đoàn người đói rách vô hồn đó cứ như thế tiếp tục đi lên Hà Nội… Trong Viện Sử  học VN có lưu một bức thư  của một tác giả  nước ngoài là Vespy viết tháng 4/1945 tả về thảm cảnh của những cuộc hành trình này: “Họ đi thành rặng dài bất tuyệt, người nào người ấy rúm người dưới sự  nghèo khổ, toàn thân lõa lồ, gầy guộc giơ  xương, ngay cả những thiếu nữ đến tuổi dậy thì đáng lẽ hết sức e thẹn cũng thế.

Thỉnh thoảng họ dừng lại vuốt mắt cho một người trong bọn đã ngã và không bao giờ dậy được nữa, hay để lột một miếng giẻ rách không biết gọi là gì cho đúng để che thân người đó. Nhìn những  hình  người  xấu  hơn  con  vật  xấu  nhất,  nhìn  thấy  những  xác  chết  nằm co  quắp  cạnh đường chỉ có vài nhành rơm vừa làm quần áo vừa làm vải liệm, người ta thật lấy làm xấu hổ cho cái kiếp con người”.

Còn nữa

• < Trang trước
• Trang sau >